Wat is er nu écht groener bij de buren? Op bezoek bij Anne en Andrew

Is het gras groener bij jou, of je dak? Heb je ervaring met zonnepanelen, isolatie, een warmtepomp of andere verduurzaming van je woning? Dan zijn we benieuwd naar jouw aanpak, gebruikte materialen en leveranciers. Hiermee help je namelijk je buren die ook hun huis willen verduurzamen. Wij verzamelen de verhalen zodat bewoners van Wittevrouwen, het Griftkwartier, de Zeeheldenbuurt en Ezelsdijk zich kunnen laten inspireren op onze website en tijdens het Energiecafé.

Het was wat zo’n zes jaar geleden toen Andrew het huis aan de Thomassenstraat kocht. Een gaskachel, een ouderwetse stoppenkast waar geen moderne keuken op kon, enkel glas… 30 jaar beperkt onderhoud. Ze gingen aan de slag met vloer, muur en dakisolatie van steenwol en PIR; dubbel glas; vloerverwarming, zonnepanelen en de noodzakelijke aanpassingen aan de verwarming en electra. Maar nu vinden ze dat sommige investeringen veel beter hadden gekund…

Een leven lang leren

De aankoop en het opknappen van het huis deden Andrew en Anne met de destijds meer gebruikelijke materialen en met een reguliere aannemer, en wat is het mooi geworden! Een stijlvolle tweedehands keuken en een prachtige serre geven hun verduurzamingsmaatregelen gezicht. Toch ontdekten ze nadien een hoop dat ze nóg mooier en beter hadden kunnen doen.

Dat begon met de opleiding Ecologische Tuinarchitectuur van Anne. Ze leerde daarin niet alleen een nieuwe wereld kennen van ecologie en tuininrichting, maar kwam ook in een nieuwe sociale kring waarin veel kennis en hulpmiddelen werd gedeeld. En zo ontdekten ze het werk Joost van der Waal over bio-based isoleren.

Het hoofd en het huis koel houden

“Een van de belangrijkste lessen die we hebben geleerd is dat je je huis niet alleen tegen de kou van de winter wil isoleren, maar ook tegen de warmte van de zomer,” legt Anne uit. Nu, net uit de winter, zijn we allemaal vooral bezig met hoe we het thuis warm houden. Maar elk jaar worden er nieuwe warmterecords gebroken, en de zomer staat weer voor de deur. “Mensen onderschatten dit volgens mij, die hittestress. Minder tegels in de tuin en om je huis, water, planten die schaduw geven, dat kan zó 2 graden schelen. Sowieso waren de huizen vroeger beter tegen de hitte bestand, met houten luiken en isolatie van stro en leem om licht en warmte te weren.”

Dit komt omdat plantaardige materialen meer warmte absorberen voordat het begint door te stralen. “Het kan met de juiste materialen wel 14 uur duren voordat de warmte van buiten naar binnen begint door te dringen, dat noem je de faseverschuiving”.

Soorten isolatie

Andrew legt uit: “je hebt isolatiemateriaal in drie basiscategorieën. Synthetisch, Mineraal en bio-based.”

De synthetische materialen zijn makkelijk om mee te werken, aannemers zijn er goed mee bekend. Ze zijn gemaakt van aardolie, en kosten veel energie om te produceren. EPS, XPS, PIR en PUR zijn heel bekende synthetische isolatiemiddelen, en vaak worden spouwmuren gevuld met plastic bolletjes voor extra warmte-isolatie. “Maar het is net als kleding: dat synthetische ademt niet”. Dat wordt broeierig in de zomer, en is bovendien niet zo goed voor het milieu. Zowel de productie als het recyclen hiervan is vervuilend.

“Vervolgens heb je mineralenwol zoals steenwol en glaswol. Die krijg je op rollen of matten van een bepaald formaat, wat bij ons dak precies goed uitkwam dus daar zijn we toen voor gegaan. Het is ook redelijk milieuvriendelijk te verwerken. Maar het is wel irriterend voor je huid, en slecht voor je longen. Deze materialen worden gemaakt in ovens van meer dan 3000 graden celsius, in een soort enorme suikerspinmachine.” Het productieproces is vervuilend en heel belastend voor het milieu.

Handig en mooi: bio-based isoleren

Tot slot heb je de plantaardige optie. “Bio-based isolatiematerialen zijn bijvoorbeeld platen van geperst houtpulp, blokken van kalk-hennep, hout met leem, stro, celluloseblokken, schapenwol, katoen. Plantaardige materialen ademen naar buiten, waardoor je meteen minder vochtproblemen hebt en een fijner leefklimaat binnen.”

Dit soort isolatie brengt je dus meer dan alleen een lagere gasrekening in de winter. Anne en Andrew hadden achteraf meer willen nadenken over wat een fijner huis is om in te leven: natuurlijk ademend, gericht op buitenhouden van warmte en minder Co2 impact bij productie.

Anne vertelt: “op mijn werk vroegen ze iedereen een keer om oude spijkerbroeken mee te nemen om in een muur te proppen, zo werd de hele muur met katoen geïsoleerd. Heel slim! Maar in het apartementencomplex waar ik eerder woonde kreeg ik het idee er bij de Vereniging van Eigenaren niet door... Er zijn helaas nog veel vooroordelen.” Mensen denken snel: het is te lastig om aan te komen, brandgevaarlijk, te lastig om te verwerken, trekt ongedierte aan, etc. “Die vooroordelen had ik zelf ook voordat ik me er in ging verdiepen”, zegt Andrew. “Onbekend maakt onbemind. Pas toen een vriend zijn boerderij met leem en stro ging isoleren zag ik dat het heel erg meeviel: het was heel handig, én vooral ook heel erg mooi!”

Grijs watersysteem & circulair materiaalgebruik

Niet alleen de isolatie hadden ze anders willen aanpakken. Graag hadden Anne en Andrew meer mogelijkheden voor zichzelf willen inrichten om van regenwater gebruik te maken. “Dat vereist toch een zekere opslag in je huis en extra pijpleidingen naar toilet en wasmachines, dat was handig geweest om tijdens de verbouwing mee te pakken.”

Ook hebben ze destijds hun eigen klusmaterialen en gereedschap zelf gekocht, in plaats van een boor of zaag te lenen of huren. Anne voorziet dat de deeleconomie een grote bijdrage kan leveren aan het beperken van CO2uitstoot. “En natuurlijk weer zo veel mogelijk van marktplaats halen! Dakpannen bijvoorbeeld, en delen van het interieur natuurlijk”

Revanche met het vakantiehuis

Sinds kort hebben Andrew en Anne een nieuw vakantiehuis dat ze helemaal kunnen opknappen. Daar kunnen ze écht hun hart ophalen: “Alles is nu bio-based en circulair.” Je ziet het allemaal terug in de kaart.

Tips van Anne en Andrew
-    In de buurt: Vereniging de Bouwsteiger Wittevrouwen, waar iedereen in postcode 3572 lid van kan worden. “Daar kan je materialen lenen. Heel handig!”
-    Peerby, om materialen van buren te huren of lenen
-    Webshop Groene Bouwmaterialen, “de beste webshop waar je veel materiaal en informatie kunt vinden.”
-    Leestip: Joost van der Waal, Kopersgids Bio-based Isoleren. “Zoek Joost ook eens op op LinkedIn! Hij schrijft hele goede posts.”
-    De ééndaagse trainingen bio-based isoleren van Kies Bio-based.
-    Gemeentesubsidie woning isoleren

Wil jij wel eens meer weten over wat Andrew en Anne hebben gedaan, of kunnen adviseren? Ze zijn beschikbaar om vragen te beantwoorden, je mag ze mailen via: andrew@yooz.network.

Mogen we ook een artikel zoals deze schrijven over jouw huis? Laat het ons weten via contact@griftstroom.nl / Buurtbel Wijkwijzer 0621969238.