Amfibieën redden

“In Voordorp heb ik een keer een kamsalamander uit een put gehaald. Maar mijn meest bijzondere redding was aan de Huizingalaan tijdens de paddentrek: 25 padden in twee putten. Het waren veel amplexen, dus de mannetjes op de vrouwtjes. Als de wand van een put een beetje ruw is en niet te hoog, dan lukt het gewone padden soms wel om eruit te klimmen.  Maar zeker voor amplexen is dat te zwaar.”

Wanda Bodewitz loopt in een oranje hesje en gewapend met haken en schepnet te speuren naar putten. De haken zijn om de verschillende soorten putdeksels te openen. “Ik las een artikel in de krant dat er een ‘uitklimvoorziening’ ontwikkeld was. Het is een trieste gedachte dat veel amfibieën in putten belanden en er nooit meer uit kunnen komen. Ze weten die aantallen niet precies, maar het zijn er veel, tot wel een miljoen ongeveer. Ik heb een groep mensen om me heen verzameld en we zijn in putten gaan kijken, om te zien of dat hier in Utrecht ook een probleem is. Inmiddels hebben we bijna heel Utrecht bekeken. We hebben ontdekt dat in Lunetten hotspots zijn waar veel amfibieën in putten belanden. Voor de rest in Utrecht is het wat verspreid.”

Controleren
Voordat Wanda op pad gaat oriënteert ze zich eerst via Google Streetview. In de buurt van water waar veel groen omheen groeit is de kans het grootst dat er kikkers en padden leven. “Dan kijk ik online of er überhaupt putten voorkomen, en dan ga ik daar gewoon kijken. Inmiddels weet ik wel bij welke putten de kans groot is dat er amfibieën in zitten.”
Wanda heeft verschillende soorten netjes, om de dieren te kunnen vangen. Maar eerst schijnt ze met een zaklamp de put in en kijkt dan of ze oogjes of snuitjes boven het wateroppervlakte ziet. “Bij sommige putjes doe ik extra mijn best als ik vermoed dat er toch iets inzit. Dan hussel ik de boel een beetje om, om te kijken of er tussen de blaadjes iets zit.” In een modderige put kunnen amfibieën het nog wel lang uithouden, daar is het vochtig en zijn er insecten. Juist teveel of te weinig water zorgt ervoor dat dieren verdrinken of uitdrogen.

Uitklimvoorzieningen plaatsen
Als er in een bepaalde put veel amfibieën worden gevonden doet Wanda een melding bij Willemsen Infra BV. Die plaatsen dan een trappetje waardoor amfibieën uit de put kunnen klimmen. Onder leiding van Ravon is onderzoek gedaan naar welke uitklimvoorziening voor welke put het beste werkt. De gemeente heeft toen het meest effectieve trappetje aangeschaft en die worden geplaatst als er een melding wordt gedaan.

Oplossing
Eerder heeft de gemeente al maatregelen getroffen bij putten door er bijvoorbeeld gaas overheen te plaatsen. “Maar dat werkt niet goed, want dan heb je al snel verstopping, en op den duur gaan de gaasjes ook kapot. Dus uitklimmogelijkheden hebben de voorkeur. Het huidige trappetje is vooral voor hoekige straatputten en trottoirputten. Nu doen we onderzoek om ook voor de ronde straatputten oplossingen te vinden en te ontdekken wat het beste werkt.”

Meehelpen?
Wil je meer weten of meehelpen?
Wanda is te bereiken via werkgroep Utrecht de Padvindertjes