Van het gas af, maar waar begin je?

Een interview met Joop oude Lohuis, voorzitter van wijkcoöperatie Griftstroom, over de rol van de wijkcoöperatie in de energietransitie van Noordoost. 

Utrecht heeft afgesproken om uiterlijk in 2050 aardgasvrij te zijn. Daarom stappen we over op aardgasvrij verwarmen en koken. De gemeente onderzoekt al een tijd hoe ze de huizen in Utrecht Noordoost zonder aardgas kunnen verwarmen op een goede en betaalbare manier.

De verantwoordelijkheid daarvoor ligt niet alleen bij de gemeente Utrecht. Juist ook de bewoners hebben eigen verantwoordelijkheid. Daarom is de gemeente Utrecht een samenwerking aangegaan met bewonersorganisaties. Er zijn drie wijken gekozen: Oog in Al, Lunetten en Utrecht Noordoost. Deze wijken hebben een actieve groep bewoners hebben en een collectieve warmtevoorziening is hier een realistische optie. Collectieve warmtevoorziening is een systeem waarbij meerdere woningen of gebouwen warmte geleverd krijgen van een warmtenet, zoals bijvoorbeeld stadsverwarming, of via collectieve warmtepompsystemen. Elke keuze hierin heeft zijn voor- en nadelen.

Ook voor huurders
Als we het over de bewoners hebben bedoelen we eigenaar-bewoners, maar zeker ook huurders! Huurders moeten instemmen met grotere investeringen in hun woningen en kunnen ook zelf voorstellen doen. Een woningbouwcoöperatie kan alleen aan de slag met een verbouwing van (vaak) een complex van hun woningen als de huurders met minimaal 70% instemmen met de plannen.

Gezamenlijke besluitvorming
“Voor een collectieve warmtevoorziening is gezamenlijke besluitvorming nodig” legt Joop oude Lohuis, voorzitter van wijkcoöperatie Griftstroom, uit. “Voor iedere eigen huis bezitter zijn het grote beslissingen. Daarom wil je weten welke oplossingen er zijn, wat wordt uiteindelijk gekozen en waarom? Het is aan de bewoner wat er in zijn huis gebeurt, maar het is aan de gemeente om een keuze te maken welke infrastructuur (warmte, elektriciteit) wordt aangelegd. En dat beïnvloedt weer de keuze voor de bewoner. Daarom is het goed om vanaf het begin mee te denken met de gemeente.” Wat er ook gekozen wordt, het zal een enorme verschuiving teweegbrengen.

Stem van de bewoners
In Noordoost wil Wijkcoöperatie Griftstroom graag de stem van de bewoners vertegenwoordigen. “We werken samen met de gemeente, maar de wijkcoöperatie is een onafhankelijke organisatie, voor en door de bewoners” benadrukt Joop. "Dat is ons vertrekpunt in de samenwerking met de gemeente. Die samenwerking is de laatste maanden al intensief en verloopt naar tevredenheid. Er wordt echt naar ons geluisterd."

2050 ligt ver in de toekomst. Waarom nu?
Wie zijn huis verbouwt doet er slim aan om nu na te denken over de toekomst. Ook wat betreft de duurzaamheid van de woning. Bijvoorbeeld; een CV-ketel gaat zo’n vijftien jaar mee. Dus de komende tien jaar staan veel mensen voor de keuze: CV-ketel of een alternatief? Zorg dan dat je bent voorbereid op die keuze. Wij bundelen de kennis en ervaring die bewoners al hebben opgedaan op het gebied van duurzaamheid.

Meepraten of niet?
Natuurlijk kun je zeggen ‘ik heb toch een gemeenteraad gekozen, laat hen het verder regelen’ maar Griftstroom biedt bewoners de kans om via de wijkcoöperatie hun stem te laten horen over de energievoorziening in hun eigen buurt.
De eerste vraag is ‘Wil je meepraten?’ Die behoefte wordt geïnventariseerd door middel van een enquête. De link naar die enquête is in een wijkbericht verspreid.  
Joop: “Laat weten of je mee wil denken: wil je bijvoorbeeld actief worden bij de oprichting van een warmtegemeenschap, wil je zeggenschap en invloed over de warmtevoorziening in jouw buurt?”

De gemeente wil eind 2026 weten in welke mate  bewoners willen meebeslissen over hun energievoorziening.  

Griftstroom heeft vertaalfunctie
De eerste fase een het onderzoek door de gemeente in Wittevrouwen en omgeving is nu afgerond en de uitkomsten worden in december gepresenteerd. “Griftstroom biedt een soort vertaalfunctie” geeft Joop aan. “Wat betekenen deze plannen voor de wijk, hoe is het proces verlopen, en vooral: hoe kunnen we over het vervolg meepraten en meebeslissen?”

Informatieavonden
Voel je welkom met je vragen.

• Maandag 1 december 2025 van 19:00 – 21:00 uur bij Nimeto Utrecht (Smijerslaan 2, 3572 LP Utrecht)
• Woensdag 3 december 2025 van 15:00 tot 19:00 uur bij Fort Blauwkapel (Bastionweg 2, 3566 MK Utrecht)  
• Woensdag 10 december 2025 van 15:00 tot 19:00 uur bij Hygge (Goeman Borgesiuslaan 77, 3515 ET Utrecht) 
• Woensdag 17 december 2025 van 15:00 tot 19:00 uur bij Tuindorpkerk (Professor Suringarlaan 1, 3571 WH Utrecht) 

Enquête
Vul hier de enquête in. (15 min)

Lees meer:
Project: Als wijk samen van het gas af.
Hoe Joop zijn eigen huis verduurzaamde
Start pilot individuele warmtepomp in Zeehelden e.o.