Bewegen met een beperking: gewoon bewegen als topsport!

Het verhaal van Lucy.

Bij ‘bewegen met een beperking’ denk je misschien aan de paralympics: die ongelooflijke toeren die mensen met kunstledematen daar uithalen. Maar als je een beperking hebt kan gewoon bewegen: lopen, fietsen, stofzuigen, op een lage stoel  of wc gaan zitten, een auto in en uitstappen  ook al een ongelooflijke toer zijn die je elke keer maar weer moet uit zien te voeren.

Dat geldt zeker voor Lucy (niet haar echte naam). Lopen is erg moeilijk. Fietsen gaat beter, zolang ze maar gewoon op die fiets kan blijven zitten. Zodra er afgestapt moet worden – en dus ook weer op - heeft ze een probleem. Als fietser heb je te maken met aanstormende ebikes, die dat helaas geruisloos doen. Met minstens zo hard aanstormende racefietsers. Met bulken fietsers bij het stoplicht. Met fietsers met oortjes in, omdat ze tijdens het fietsen naar muziek luisteren of naar iemand aan de andere kant van de lijn, waardoor ze jou moet kunnen horen. Een fietsbel lijkt alleen voor de vorm nog op fietsen te zitten. Als je de jouwe gebruikt, worden je medeweggebruikers soms zelfs kwaad!

Utrecht heeft geen gestroomlijnde fietspaden waarop je gewoon door kan karren. Fietspaden in twee richtingen vormen zeker een deel van het probleem, maar ook als het eenrichtingspaden zijn denken fietsers daar vaak toch anders over. Of ze beschouwen de stoep ook als fietspad, zelfs met bakfietsen. Daar loop je dan als wandelaar weer tegenaan.

Sommige straten, zoals de Nachtegaalstraat,  zijn nu fietsstraat geworden, maar dat vindt Lucy geen vooruitgang.  Ik ben het roerend met haar eens: omdat auto’s en fietsers nu de hele straat gebruiken is het veel lastiger oversteken. Met fietspaden erlangs kun je dat in etappes doen.

Gewoon over straat lopen is ook om andere redenen lastig, als je niet goed ter been bent. Je moet goed oppassen dat je niet valt over tegels die een beetje omhoog staan of onregelmatig liggen. Gladheid is natuurlijk ook een ding, daar kan ik van meepraten. Ik ben eerlijk gezegd altijd wel blij met een kwakkelwinter, dan hoef ik letterlijk geen spitsroeden te lopen met die ijzers onder mijn schoenen. Vallen is voor mij een ramp: ik ga dan gewoon met een doffe dreun languit neer. En ja, leren vallen zou nog best een goed idee zijn! Er is een cursus voor in Podium Oost, toch maar weer eens kijken wanneer die weer gegeven wordt!

Lucy moet haar route altijd goed plannen als ze ergens heen wil, omdat ze geen trappen af kan. Op gaat wel, maar af is een ramp. En dus bedenkt ze van te voren of er een lift is, of er roltrappen zijn, niet alleen naar boven maar juist ook naar beneden. Als je in de Schouwburg naar de wc moet, heb je een probleem. Net zoals in veel cafés moet je dan naar beneden, een of meer trappen af. En een terrasje pakken aan de werf: Lucy zou het graag willen, maar helaas. En de trapjes in de grote zaal van Tivoli/Vredenburg? Wie dat bedacht heeft, heeft zeker niet aan mensen als Lucy gedacht!

Soms zijn er hellingen in winkels aangebracht: heel fijn voor als je in een rolstoel zit, maar ze zijn een ramp als je zo’n last van je knieën hebt als Lucy!

Last van onze knieën krijgen we bijna allemaal op den duur: bijna 1,5 miljoen mensen in Nederland heeft nu artrose. De zaak slijt nu eenmaal als je ouder wordt. Lucy heeft behoorlijk pech gehad met haar kunstknie: dat kan dus ook nog. Ze bleef maar last en pijn houden na de operatie en uiteindelijk bleek de prothese er scheef ingezet. Bovendien was een van de pinnetjes die het kunststof plaatje op zijn plaats moest houden losgeschoten.

Pech op pech op pech had Lucy en elke pechronde had vervelende consequenties voor normaal bewegen, niet alleen in haar knieën, maar ook in haar nek en schouders. Polyneuropathie heeft ze nu, wat consequenties heeft voor het gevoel in haar voeten en medicatie is een probleem omdat ze tot een heel klein groepje mensen blijkt te behoren bij wie medicatie niet wordt afgebroken door een ontbrekend enzym in de lever. Lucy was al heel wat problemen (flauwvallen, longembolie, verschrikkelijke hoofdpijnen) verder voordat men daar achter was.

Gelukkig gaat het nu allemaal weer wat beter. Het is ook fijn dat door de situatie rond corona haar ‘speelveld’ weer wat groter is.

Ik heb het verhaal van Lucy opgetekend omdat het illustreert dat je bij ‘bewegen met een beperking’ niet automatisch aan een aangepaste sport hoeft te denken. Als je zo moeilijk uit de voeten kunt is gewoon bewegen al topsport. Je staat daar niet bij stil … tot je zelf in die situatie zit. En aangezien we met zijn allen steeds ouder worden is de kans reëel dat je dat daadwerkelijk overkomt.